Category Archives: ทักษะพัฒนาการ

“ธรรมะ” อาจจะดูเป็นเรื่องไกลตัวสำหรับเด็กๆ แค่พูดถึงการเข้าวัด ทำบุญ สวดมนต์ ก็ฟังดูน่าเบื่อแล้ว เด็กส่วนใหญ่ไม่ได้อยากเข้าวัดเพราะอยากสงบจิตใจหรืออยากได้ความรู้เหมือนผู้ใหญ่ การจะปลูกฝังให้เด็กใกล้ชิดกับธรรมะ พ่อแม่ควรหาเทคนิคดีๆ มาใช้กันค่ะ

1. สอนด้วยการกระทำของพ่อแม่ เช่น พาลูกสวดมนต์ไหว้พระก่อนนอน พาตักบาตรเมื่อมีโอกาส ชวนฟังซีดีธรรมะ เพลงธรรมะระหว่างนั่งรถ เมื่อเด็กได้ยินได้ฟังทุกวันจะซึมซับไปเอง และไม่รู้สึกว่าถูกยัดเยียด

2. ใช้หนังสือเป็นตัวช่วย โดยสร้างบรรยากาศที่บ้านให้มีหนังสือธรรมะ การ์ตูนธรรมะเพราะเด็กๆ ชอบการ์ตูน ไม่ต้องสนใจเรื่องหลักการหรือศัพท์เฉพาะที่ยากเกินไป พ่อแม่เล่านิทานชาดกด้วยภาษาง่ายๆ ก่อนนอน เช่น ทศชาติชาดก

3. สอนศีลห้า  ผ่านกิจวัตรประจำวัน เช่น สอนลูกไม่ให้รังแกสัตว์  ไม่หยิบฉวยของคนอื่น  ไม่พูดโกหก  รู้จักยับยั้งชั่งใจ มีสติ รู้จักแบ่งปัน มีเมตตาต่อผู้อื่น โดยยกตัวอย่างสถานการณ์จริง หรือข้อมูลข่าวสาร เพื่อให้เด็กเชื่อมโยงหลักธรรมได้ โดยมีพ่อแม่เป็นต้นแบบที่ดี

4. ไม่บังคับให้ลูกสนใจธรรมะ การสอนธรรมะให้เด็กเล็กไม่ได้หมายถึงการให้นั่งสมาธิ เพราะเด็กยังไม่เข้าใจ เดี๋ยวจะกลายเป็นการบังคับและเด็กเกิดการต่อต้าน

ธรรมะคือสิ่งที่ปลูกฝังได้ตั้งแต่ลูกยังเล็ก พ่อแม่ที่คิดดี ย่อมถ่ายทอดสิ่งดีๆ ให้ลูก เมื่อลูกทำตัวดี พ่อแม่ควรชื่นชมเพื่อให้เขาเกิดความภูมิใจ เมื่อเด็กๆ มีธรรมะเป็นเกราะป้องกัน เขาจะรู้จักการวางตัวที่เหมาะสม ไม่ฟุ้งเฟ้อ และรับมือกับสิ่งยั่วยุได้ในอนาคต

อย่าลืมว่าการที่เราตำหนิก็เพื่อให้ลูกเกิดการเรียนรู้จากความผิดพลาดของตนเอง และไม่ทำผิดซ้ำอีก และวิธีตำหนิลูกอย่างสร้างสรรค์ก็ทำได้ไม่ยากเลยค่ะ

1. ถ้าลูกทำผิดให้ตำหนิพฤติกรรมที่เขาทำ แต่ไม่ตำหนิที่ตัวตนของเขา เช่น ลูกลอกการบ้านเพื่อน พูดคำหยาบ แกล้งเพื่อน หรือขโมยของเพื่อน แม่ไม่ควรพูดว่า “ลูกแย่มากที่ทำตัวแบบนี้” แต่ควรพูดว่า “แม่เสียใจที่ลูกทำแบบนี้กับเพื่อน และเพื่อนก็คงเสียใจเช่นกัน” เพราะการตำหนิที่พฤติกรรม แสดงให้เห็นว่า เราไม่ชอบ ไม่ยอมรับในพฤติกรรมที่ไม่ดี ไม่น่ารักของเขา ไม่ได้แปลว่า เราไม่ยอมรับในตัวตนของเขาหรือไม่รักเขา

2. ถ้าลูกทำผิดให้โอกาสเขาได้อธิบายเหตุผลให้เราฟังก่อน  อย่าเพิ่งต่อว่าที่เขาโกหก (แม้เราจะรู้ว่าเขากำลังโกหกอยู่ก็ตาม) เพราะหากทำเช่นนี้เท่ากับเราไม่เปิดใจรับฟังเขา  ลูกจะคิดว่าพ่อแม่ไม่มีเหตุผล และในครั้งต่อๆ ไปก็จะไม่อยากอธิบายหรือเล่าอะไรให้เราฟังอีก  อาจส่งผลให้เด็กเกิดการต่อต้านมากขึ้นค่ะ

3. ไม่ตำหนิหรือเปรียบเทียบลูกต่อหน้าคนอื่น  เพราะเด็กจะรู้สึกเสียหน้าและอาย  เช่น เมื่อลูกสอบตก ไม่ควรพูดว่า “เรื่องแค่นี้ ทำไมลูกทำไม่ได้ ทีเพื่อนคนอื่นยังทำได้เลย” “ทำไมลูกโง่อย่างนี้” ฯลฯ คำพูดเช่นนี้จะยิ่งทำให้ลูกขาดความเชื่อมั่นและนับถือตนเอง  ขณะเดียวกันหากลูกทำดีก็ควรชื่นชมและให้กำลังใจ ลูกจะได้รู้สึกว่าตัวเองมีคุณค่า

คำพูดอ่อนโยนแสดงความห่วงใยของพ่อแม่ที่อยากให้ลูกเป็นเด็กดี เด็กน่ารักมีส่วนสำคัญต่อพฤติกรรมของเด็กๆ มากค่ะ พ่อแม่ควรเป็นตัวอย่างที่ดีให้ลูกเห็นว่าวิธีแก้ปัญหาโดยใช้เหตุผล ใช้คำพูดที่สร้างสรรค์พูดคุยกันย่อมดีกว่าการใช้อารมณ์เกรี้ยวกราด  เด็กจะเกิดการเลียนแบบและนำไปใช้กับผู้อื่น  เป็นพฤติกรรมดีๆ ที่จะติดตัวเขาไปจนโตค่ะ

————————————————————–

“ช้างน้อยไม่อยากเป็นช้าง“ นิทานก่อนนอน ที่นายแพทย์ประเสริฐแนะนำให้อ่าน ปลูกฝังความรักความผูกพันระหว่างแม่ลูก สอนให้รู้จักพึงพอใจในสิ่งที่ตนเป็น พัฒนาทักษะ EF หนังสือสำหรับเด็ก 4-6 ปี

     หลายคนคิดว่าการสร้างวินัยให้ลูกวัยอนุบาลเป็นเรื่องยุ่งยาก ต้องเข้มงวดกวดขันเด็กๆ จึงจะทำตาม ความจริงเราเริ่มจากกิจวัตรประจำวันที่เขาต้องทำทุกวันนี่แหละง่ายที่สุด เด็กจะซึมซับได้ง่ายและดีกว่าไปเริ่มต้นเมื่อโตแล้ว สิ่งที่ขาดไม่ได้ก็คือ เราต้องเป็นต้นแบบและทำให้ลูกเห็นก่อนเสมอ มีอะไรบ้างมาดูกันเลยค่ะ

1. ฝึกตื่นเช้าและเก็บที่นอน ช่วงเริ่มต้นพ่อแม่อาจทำให้ลูกดูก่อนและชวนเขาทำตาม โดยเริ่มจากพับผ้าห่มและจัดที่นอนตัวเองให้เรียบร้อย ชี้ชวนให้ลูกเห็นว่าเมื่อเก็บแล้วก็จะดูน่ามอง เป็นระเบียบกว่าวางเกะกะไว้ และอย่าลืมให้คำชมลูกทุกครั้งเมื่อทำได้นะคะ ชวนทำทุกวันลูกจะค่อยๆ ทำได้ดีขึ้น 

2. ฝึกวินัยในการรับประทาน เมื่อรับประทานเสร็จชวนลูกเก็บถามชาม ทำความสะอาดโต๊ะอาหารนอกจากนั้นยังสามารถสอนเกี่ยวกับมารยาทในการรับประทาน ไม่คุยขณะมีอาหารในปาก เคี้ยวอาหารให้ละเอียดก่อนกลืน  

3. ฝึกวินัยในการเล่น สอนให้ลูกรู้จักเก็บของเล่นเอง โดยพ่อแม่พาลูกทำตามก่อนในครั้งแรกๆ แบ่งงานเป็นลำดับให้ลูกจดจำง่ายๆ เช่น เก็บตุ๊กตาลงกล่องก่อน แล้วเก็บรถของเล่น ทำไปเรื่อยๆ จนเสร็จ จะทำให้เด็ก รู้สึกว่าเป็นงานที่ทำได้ไม่ยาก

4. ฝึกนอนให้ตรงเวลา เด็กเล็กควรเข้านอนแต่หัวค่ำเพื่อจะได้ตื่นแต่เช้า ก่อนเข้านอนเป็นช่วงเวลาดีที่พ่อแม่ควรใช้ทำกิจกรรมสานสัมพันธ์ใกล้ชิดลูก เช่น อ่านนิทานให้ฟัง โอบกอดพูดคุยกันทำให้ลูกมีความสุข จะทำให้เขารอคอยช่วงเวลานี้และอยากเข้านอนตรงเวลาทุกวัน 

การสร้างระเบียบวินัยตั้งแต่เล็กจะช่วยทำให้ลูกเรียนรู้การมีวินัยในสังคมได้ง่ายเมื่อโตขึ้น 

——————————————————–

“ปิงปิงชุด ไม่เอา“ 

นิทานภาพคำกลอนชุดนี้ ฝึกลูกให้มีวินัย รู้หน้าที่ตนเอง พัฒนาทักษะการคิดอย่างมีเหตุผล แก้ปัญหาลูกดื้อ ห่วงเล่น ไม่ชอบสระผม เอาแต่ใจ ฉี่รดที่นอน

“ปิงปิงชุด Can Do” 

นิทานเด็ก ปิงปิง ชุด Can Do ฝึกลูกสื่อสารด้วยคำพูดพื้นฐานง่าย ๆ “สวัสดี ขอบคุณ ขอโทษ ไม่เป็นไร” เป็นเด็กน่ารัก มีมารยาทดี หนังสือสำหรับเด็ก 0-6 ปี

“เก็บเอง เก่งจัง” 

หนังสือภาพพร้อมเพลง ปลูกฝังความมีระเบียบวินัย ฝึกให้ลูกรู้จักเก็บของเล่นเองหลังเล่นเสร็จ ผ่านคำคล้องจองที่สามารถร้องเป็นเพลงแสนสนุกและช่วยเสริมทักษะทางภาษา หนังสือเด็ก 0-6 ปี